Thông thường quá trình chuyển đổi dân số được mô tả trải qua 4 giai đoạn như sau (dựa trên những bằng chứng thực nghiệm tại các quốc gia Tây Âu)
Giai đoạn 1: Cả tỉ lệ sinh và tỉ lệ tử đều cao và dân số tăng trưởng chậm (Châu Âu giai đoạn 1650 trở về trước)
Giai đoạn 2: Tỷ lệ sinh vẫn cao, nhưng tỷ lệ tử giảm xuống nhanh chỏng nhờ điều kiện về dinh dưỡng, y tế, thuốc men, các biện pháp bảo vệ sức khoẻ và vệ sinh dịch tễ được cải thiện đáng kể. Dân số bắt đầu tăng nhanh (Bắt đầu từ sau năm 1650, và ngày càng nhanh sau khi thực hiện cách mạng công nghiệp vào đầu thế kỷ 19)
Giai đoạn 3: tỉ lệ sinh giảm xuống nhanh chóng, tỉ lệ tử tiếp tục giảm nhưng giảm chậm lại. Những tiến bộ về xã hội và kinh tế, kết họp với ti lệ tử vong trẻ sơ sinh giảm xuống khiến các gia đình không còn khuynh hướng phải sinh nhiều con như trước (Tại châu Âu, tỉ lệ sinh của các quốc gia bắt đầu giảm trong thế ký 19 và trở nên phổ biến vào đầu thể kỷ 20).
Giai đoạn 4: Tỷ lệ sinh và tử cân bằng trở lại nhưng với tốc độ thấp hơn nhiều so với trước đây, tốc độ tăng trưởng dân số rất chậm (châu Âu từ năm 1970).
Gần đây, mặc dù không thuộc mô hình chuyển đổi nhân khẩu nguyên bản, nhưng đối với các quốc gia phát triển, người ta bắt đầu nhắc nhiều đến giai đoạn 5, khi mà cơ cấu tuổi dân số trở nên già đi (quá già!), dân số không những không tăng mà còn có dấu hiệu giảm, quy mô gia đình nhỏ lại và các cặp vợ chồng có xu hướng sinh con muộn.
Các giai đoạn chuyển đổi nhân khẩu Nhìn chung, các bằng chứng thực nghiệm đều cho thấy quá trình chuyển đổi nhân khẩu có tính quy luật đối với dân số thể giới nói chung, cũng như với từng quốc gia nói riêng. Tuy nhiên, quá trình chuyến đổi nhân khẩu không diễn ra hoàn toàn giống nhau tại tất cả quốc gia. Với các quốc gia đang phát triển ngày nay, quá trình chuyển đổi nhân khẩu, chủ yếu đang ở giai đoạn 2 hoặc giai đoạn 3, dường như đang diễn ra nhanh hơn nhiều so với các quốc gia châu Âu trước đây .
Đọc thêm tại : http://giatrikinhtehoc.blogspot.com/2015/06/xu-huong-tang-truong-dan-so-tu-nhien.html